NYJËZIMI I DEGËS SË ALBANOLOGJISË

Në Degën e Albanologjisë, deri më sot, jepen këto lëndë mësimi: Gjuhë dhe Letërsi shqipe (nga viti 1973), Dialekte arbëreshe të Italisë së Jugut (nga viti 1980) dhe Filologji shqipe dhe arbëreshe (nga 1993). Me reformimin e sistemit didaktik (2002), kursi i Gjuhës dhe Letërsisë shqipe është ndarë në Letërsi shqipe dhe Gjuhë dhe përkthim shqip. Pedagogu titullar i katedrës prej 1975 deri në 1990 qe prof. Papas Francesco Solano, prej 1991 deri më sot prof. Francesco Altimari. Seli administrative, prej vitit 1991 deri në vitin 1999, e së vetmes Doktoranturë për Albanologji që gjendet në Itali. Kjo doktoranturë u organizua në bashkëpunim me Institutin e Gjuhës dhe Letërsisë shqipe të Universitetit të Palermo-s. Seli bashkërenditëse e Doktoratës ndërkombëtare për studime në Filologji dhe Gjuhësi shqipe, e aprovuar dhe e financuar nga MIUR-i (Ministria Italiane e Arsimit, Universitetit dhe Shkencës) në lidhje me programin e internacionalizimit të sistemit universitar (1998-2000). Kjo doktoratë lindi në vitin 2001 dhe përfundoj në vitin 2005 me bashkëpunimin e Universiteteve të Kalabrisë, Firenze, Palermo, Lecce, Tiranë, Shkodër dhe Prishtinë. Kjo doktoratë e mbaroi ciklin e saj më 2007. Prej vitit 1991 ka filluar edhe shkëmbimi i lektorëve të gjuhës shqipe, i parashikuar nga marrëveshja e kooperimit shkencor dhe kulturor midis Italisë dhe Shqipërisë.

ORGANIKU I KATEDRËS

Profesorët, studiuesit, lektorët

	Francesco Altimari Profesor ordinar i Gjuhës dhe i Letërsisë shqipe tel. 0984-494379 fax 0984 494141 e. mail: francesco.altimari@unical.it curriculum dhe botime
	Gjilda Alimhillaj Kërkues i Gjuhës dhe i Letërsisë shqipe
	Fiorella De Rosa Kërkues i Gjuhës dhe i Letërsisë shqipe tel. 0984-494380 fax 0984-494141 e. mail: fiorella.derosa@unical.it curriculum dhe botime

Bashkëpunuesit

	Vincenzo Belmonte bashkëpunëtor kërkimesh shkencore
	Pasquale Scutari bashkëpunëtor kërkimesh shkencore
	Battista Sposato inxhinier

MARRËVESHJE KOOPERIMI ME QENDRAT E HUAJA ALBANOLOGJIKE:

• Universiteti i Tiranës (nga viti 1990)
• Biblioteka Kombëtare – Tiranë ( 1995)
• Universiteti i Vlorës (1999)
• Universiteti i Prishtinës (1999)
• Universiteti “Ludwig-Maximilian” i Mynihut (2001)
• Universiteti i Shkodrës (1999)
• Universiteti i Konstancës (2006)

ORGANIZIMI I KONGRESEVE, KUVENDEVE DHE SEMINARËVE ALBANOLOGJIKE NDËRKOMBËTARE:

• Seminari i parë ndërkombëtar për studimet arbëreshe (Rende – Shën Mitër, qershor 1991)
• Seminari i dytë ndërkombëtar për studimet arbëreshe ( Rende – Qanë – Strigar, qershor 1994)
• Qindvjetori i të parit Kongres gjuhësor arbëresh në Koriliano (1996)
• Seminari i tretë ndërkombëtar për studimet arbëreshe (Rende – Ungër – Fermë – Frasnitë – Shën Vasil, dhjetor 1997)
• Studimet albanologjike në Itali: rezultate të reja në fushën e gjuhësisë dhe filologjisë (mars 1999)
• Seminari i katërt ndërkombëtar për studimet arbëreshe (Rende – Frasnitë- Shën Kostandin, qershor 2000)
• Seminar kombëtar “Pakicat gjuhësore, Shkolla dhe Universiteti” – Gizzeria, 15-16 shkurt 2002.
• Seminari i pestë ndërkombëtar për studimet arbëreshe ( Koriliano – Rende – Shën Mitër – Kozencë tetor 2003)
• Seminari i gjashtë ndërkombëtar për studimet arbëreshe (2006)
  

BOTIME:

• Shtypi i Akteve i të pesëve Seminarë Ndërkombëtar për studimet arbëreshe
• Realizimi i një video mbi poetin arbëresh Zef Serembe, me patronazhin e bashkisë së Strigarit dhe Komisionit të Komunitetevet Europiane – Sektori “Gjuhë minoritare”
• Seria e botimeve të Albanistikës e drejtuar nga prof. Francesco Altimari, nga Qendra e botimeve dhe librit të UNICAL-it (Universiteti i Kalabrisë). Kjo seri është e përbërë deri tani prej rreth 16 vëllimesh, disa prej të cilave janë vepra të albanologëve më të mirënjohur në nivel ndërkombëtare (M. Camaj, E.Hamp, Sh. Demiraj, G.B. Pellegrini, ecc.)
• Seria e botimeve dixhitale “ Arkivi Letrar Arbëresh”, e inaguruar nga tre cd- rom me botimin ipertekstual e veprave të para poetike në gjuhën arbëreshe të Jeronim De Radës, vijimtar i letërsisë moderne arbëreshe.
• Seria e botimeve dixhitale “Arkivi i Zërit Arbëresh”, e inauguruar me tre CD-ROM që shprehin regjizimin audio të Fondit “Gangale” të Universitetit të Kalabrisë. Përmbledhje e teksteve gojore e realizuar nga Giuseppe Gangale. në bashkësitë kalabro-arbëreshe të provinçave të Katanxaro-s dhe Kutronit (gjatë viteve ’60-‘70).
• Opera Omnia e Jeronim De Radës (dolën deri sot 6 vëllime)
  

AKTIVITETE BASHKËPUNIMI ME ORGANET INSTITUCIONALE ITALIANE DHE EUROPIANE:

• Ministria e punëve të brendshme – Drejtoria e Përgjithshme për zonat kufitare dhe pakicat gjuhësore – Romë
• Komisioni i Bashkësive Europiane- Sektori i Gjuhëve Krahinore dhe Minoritare – Bruxelles (1995, 1996, 1999)
• Projekti “Euromosaic” – Mbikqyrje e bashkësive gjuhësore minoritare të Europës. (1996)
• Projekti ELICONA me shoqatën EXANTAS dhe Universitetin e Salonikut për vlerësimin e pasurisë gjuhësore të bashkësive arvanite të Greqisë (1997-1998)
• Universiteti i Tiranës (që nga 1990)
• Biblioteka Kombëtare e Tiranës (që nga 1995)
• Universiteti i Vlorës (që nga 1999)
• Universiteti i Shkodrës ( që nga 1999)
• ADA (Arkivi Dixhital Arbëresh) i pranuar në planin e Ndërkombëtarizimit të MIUR-it (2004-2006), me bashkëpunimin e Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, me Bibliotekën Kombëtare e Shqipërisë dhe Arkivin e Shtetit Shqiptar.
  

STUDIME TË TJERA:

• Krijimi i një database bibliografik, (BESA - Biblioteka Elektronike e siteve arbëresh) që përmbledh fondet e librave me interes albanologjik të ruajtur në struktura bibliotekare publike dhe private të Kalabrisë (që mund të shikoheton-line në www.besa.unical.it). Përhapja progresive e këtij projekti do të lejojë konsultimin on line të fondeve të tjera librare albanologjike që gjenden në Biblotekat dhe Institutet e specializuar në Itali dhe Shqipëri.
• Katalogim, në bashkëpunim me Akademinë e Shkencave të Shqipërisë, i dorëshkrimeve letrare arbëreshe të shekullit XIX të përmbledhura në fondin De Rada dhe në Bibliotekën e qytetit të Kozencës dhe riprodhimi i tyre në mikrofilm.